Αθήνα, 5-11-2023
Οι εκπαιδευτικές επισκέψεις που πραγματοποιούνται εκτός του σχολικού χώρου αποτελούν σημαντική πλευρά της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ενταγμένη στο αναλυτικό πρόγραμμα και τους διδακτικούς στόχους. Χωρίς αμφιβολία, οι επισκέψεις ενισχύουν τη βιωματική μάθηση, εξοικειώνουν τους μαθητές με το ευρύτερο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, παρέχουν εναλλακτικές μορφές αγωγής και ψυχαγωγίας στους μαθητ(ρι)ες. Κι ενώ οι επισκέψεις αφορούν όλα τα παιδιά στα πλαίσια του καθολικού χαρακτήρα του διδακτικού προγράμματος στο δημόσιο και δωρεάν σχολείο, το Υπουργείο κι οι συναρμόδιοι φορείς μεταθέτουν το κόστος αλλά και την ευθύνη μετακίνησης στους γονείς, τους δ/ντές, δ/ντριες, προϊσταμένες/ους και τους εκπαιδευτικούς των σχολείων.
Από την δική μας την πλευρά για χρόνια αιτούμαστε οι εκπαιδευτικές επισκέψεις να αφορούν όλα τα παιδιά, η μετακίνηση να είναι δωρεάν για όλα και να γίνεται σε συνθήκες απόλυτης ασφάλειας. Φαίνεται όμως ότι η πολιτεία δεν ενδιαφέρεται για αυτές τις εκπαιδευτικές ανάγκες, αλλά μόνο για την μετακύλιση των ευθυνών και των υποχρεώσεών της στους ίδιους τους εκπαιδευτικούς και τους Δντές/Προϊσταμένες-ους των σχολείων:
« Ο/Η Διευθυντής/ντρια του σχολείου, εφόσον η μετακίνηση γίνεται με τουριστικά λεωφορεία, απευθύνεται εγγράφως στη Διεύθυνση Τροχαίας της Ελληνικής Αστυνομίας, ώστε να διενεργηθεί έλεγχος των οχημάτων (έγγραφα καταλληλότητας οχήματος, επαγγελματική άδεια οδήγησης, έγγραφα οδηγού κ.λπ.), λίγο πριν την αναχώρηση των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών. Οι συνοδοί εκπαιδευτικοί επιβλέπουν τα όρια ταχύτητας και, εφόσον κρίνουν σκόπιμο, απευθύνονται στις αστυνομικές διευθύνσεις του τόπου προορισμού, για επανάληψη των ελέγχων ». (άρθρο 12, §4 της ΥΑ:Φ.14/89494/ΓΔ4/17-07-2020 (ΦΕΚ Β΄2888)
Όμως:
Οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες των εκπαιδευτικών, τόσο των συνοδών όσο και του/της υπεύθυνου/ης της επίσκεψης αφορούν στον προγραμματισμό των επισκέψεων, στη συνοδεία των μαθητών/τριών και στην επίβλεψή τους σε όλη τη διάρκεια των επισκέψεων.
Ο απαραίτητος τεχνικός έλεγχος των σχολικών λεωφορείων και η επίβλεψη της τήρησης του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας από τους οδηγούς των λεωφορείων δεν είναι δυνατόν να εμπίπτουν στις αρμοδιότητες των εκπαιδευτικών αλλά σε άλλες αρμόδιες υπηρεσίες.
Ο τεχνικός έλεγχος των λεωφορείων πρέπει να προγραμματίζεται με ευθύνη της Τροχαίας και των εταιρειών των λεωφορείων, ώστε να πραγματοποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, σε χρόνο που δεν θα επηρεάζει την πραγματοποίηση των επισκέψεων και πολύ περισσότερο δεν θα οδηγεί στην ακύρωσή τους.
Θεσμικό πλαίσιο που προβλέπει καθημερινούς τεχνικούς ελέγχους στα λεωφορεία (ενίοτε και δύο φορές την ημέρα) λίγο πριν την έναρξη της εκπαιδευτικής επίσκεψης, ακριβώς επειδή είναι ανεφάρμοστο, οδηγεί στην παντελή έλλειψη τεχνικών ελέγχων. Είναι δε προκλητικό και αποκαλυπτικό των κυβερνητικών προθέσεων να σκεφτεί κανείς ότι απαιτείται διπλός ημερήσιος έλεγχος για τις εκπαιδευτικές επισκέψεις των δημόσιων σχολείων στα ίδια λεωφορεία που μεταφέρουν, καθημερινά από 7-9 το πρωί, μαθητές στα ιδιωτικά σχολεία στα πλαίσια των συμβάσεών τους!
Όλο αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα μια απίστευτη γραφειοκρατία να συνοδεύει τον προγραμματισμό των επισκέψεων, που τελικά αφυδατώνει την παιδαγωγική τους διάσταση, ενώ η αβεβαιότητα, η αναμονή και η μεγάλη καθυστέρηση μέχρι την έλευση των κλιμακίων της Τροχαίας θα έχουν συνέπειες στο ίδιο το πρόγραμμα και το μορφωτικό αποτέλεσμα της επίσκεψης.
Συνάδελφοι, ισσες,
Αν και είναι κατανοητό ότι αυτή η κατάσταση που διαμορφώθηκε δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να συνεχιστεί ούτε να προχωρήσει, εντούτοις η Τροχαία Αττικής στα πλαίσια της υπ’ αριθμ. 3081/23/922749 από 06/05/2023 διαταγής της, καλεί πλέον τις σχολικές μονάδες που προγραμματίζουν εκπαιδευτικές επισκέψεις με σχολικά λεωφορεία, να οδηγούν τα λεωφορεία χωρίς μαθητές αλλά με την παρουσία του συνοδού εκπαιδευτικού από 7-9 το πρωί σε χώρους ελέγχου που απέχουν πολλά χιλιόμετρα μακριά από τις σχολικές μονάδες (χώρος θεάτρου Βadminton- Σταθμός Πελοποννήσου, Μεταξουργείο κ.α.) και κατόπιν να μεταβούν στο σχολείο για την παραλαβή των μαθητών και την πραγματοποίηση της επίσκεψης!
Η συγκεκριμένη διαταγή αποτελεί την κορύφωση της αλληλουχίας εντολών και οδηγιών ενός προδήλως ανεφάρμοστου θεσμικού πλαισίου που αδιαφορεί πλήρως για την παιδαγωγική διάσταση των εκπαιδευτικών επισκέψεων στο δημόσιο σχολείο, αδιαφορεί αν αυτές τελικά θα πραγματοποιηθούν και αν θα πάρουν μέρος όλα τα παιδιά, αλλά ενδιαφέρεται μόνο για τη μεταφορά αλλότριων ευθυνών στους εκπαιδευτικούς που δεν τους αντιστοιχούν, παραβιάζουν το ρόλο τους και τα εργασιακά τους δικαιώματα.
Mε βάση τα παραπάνω:
- Απαιτούμε τώρα το υπουργείο παιδείας σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία να δώσουν λύση στο θέμα. Από τη μια να εξασφαλίσουν τον τακτικό έλεγχο των λεωφορείων για να εξασφαλίζεται η ασφάλεια των μεταφερόμενων μαθητών και από την άλλη να μην παρακωλύει η διαδικασία αυτή τις εκπαιδευτικές επισκέψεις, να γίνεται δηλαδή σε χρόνο και τόπο που να μη δημιουργεί επιπλέον δυσκολίες στη συγκεκριμένη εκπαιδευτική διαδικασία. Να φροντίσει δηλαδή άμεσα το Υπουργείο Παιδείας να μη στερηθούν χιλιάδες μαθητές τις εκπαιδευτικές επισκέψεις και σχολικές εκδρομές γιατί πρέπει και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
- Καλούμε τους συναδέλφους/ισσες σε όλες τις σχολικές μονάδες του συλλόγου μας, εφόσον υφίστανται τέτοια δεδομένα να μην αναλάβουν την διεξαγωγή τους με δική τους αποκλειστική ευθύνη.
- Καλούμε τη ΔΟΕ να τοποθετηθεί στο θέμα, να απευθυνθεί στα κεντρικά όργανα του γονεϊκού κινήματος καθώς και στα συναρμόδια υπουργεία και υπηρεσίες ώστε να γενικευθεί η πίεση και η συντονισμένη απαίτηση για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου σύμφωνα με τις θέσεις και τις ανάγκες της σχολικής κοινότητας, εκπαιδευτικών, γονέων, μαθητών.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΣ
Η πρόεδρος Η γραμματέας
Τάσσου Δήμητρα Πετροπούλου Έλενα