Συντονιστικό Νηπιαγωγών: Οι κρυφές πτυχές του νέου προγράμματος του Νηπιαγωγείου και η αύξηση του ωραρίου των Νηπιαγωγών
Απίστευτο χάος και σύγχιση επικρατεί με τις εγγραφές στα Νηπιαγωγεία και ειδικά στα Ολοήμερα τμήματα, με τις κληρώσεις, τις αθρόες μετακινήσεις νηπίων-προνηπίων και Νηπιαγωγών, τις καταργήσεις-συγχωνεύσεις τμημάτων, τις υπεραριθμίες των Νηπιαγωγών, το «νέο» χάρτη των Νηπιαγωγείων της επικράτειας…
Μέσα σε αυτή τη ρευστή κατάσταση το Υπουργείο αντί να κάνει έναν υπεύθυνο σχεδιασμό, εφαρμόζει μια αποσπασματική και επικίνδυνη εκπαιδευτική πολιτική, η οποία έχει ως στόχο μόνο την εξοικονόμηση δαπανών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία εκρηκτικής κατάστασης στα Νηπιαγωγεία και την αύξηση της εργασιακής επισφάλειας όλων των Νηπιαγωγών μονίμων και αναπληρωτών.
Ο σχεδιασμός θα έπρεπε να έχει ως βασικό πυλώνα τη νομοθέτηση της δίχρονης υποχρεωτικής Προσχολικής αγωγής, η οποία πρέπει να γίνει τώρα χωρίς ολιγωρία και όχι με χρονοδιαγράμματα σε βάθος διετίας, τριετίας κ.ά. Οι εξαγγελίες για νομοθετήσεις στο μέλλον είναι υπεκφυγές και δεν υλοποιούνται ποτέ! Η δίχρονη υποχρεωτική Προσχολική αγωγή δεν είναι θέμα κανενός διαλόγου –όπως αναφέρουν μερικοί προς δικό τους όφελος. Είναι πρωταρχικό, πάγιο αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας εδώ και 30 χρόνια. Είναι πολιτική θέση της κυβέρνησης, είναι στις προγραμματικές δηλώσεις της και το έχει εξαγγείλει ο Υπουργός Παιδείας το Δεκέμβριο.
Αντί λοιπόν το Υπουργείο να προχωρήσει στη νομοθέτηση της δίχρονης υποχρεωτικής Προσχολικής αγωγής και να θέσει τη βάση για πραγματική ανασυγκρότηση του Νηπιαγωγείου, προωθεί «εν κρυπτώ» δομικές αλλαγές στη μορφή και τον τύπο των Νηπιαγωγείων και αφήνει επιλεκτικά να διαρρέουν κάποια στοιχεία προκειμένου να πετύχει το στόχο του.
Πιο συγκεκριμένα:
Στελέχη εκπαίδευσης στην Αττική την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσαν σε ημερίδες που παρακολούθησαν χιλιάδες Νηπιαγωγοί ότι πολύ σύντομα θα τεθεί σε εφαρμογή ο Ενιαίος Τύπος Ολοήμερου Νηπιαγωγείου με Υποχρεωτικό Βασικό πρόγραμμα Νηπιαγωγείου έως τις 13.00 και τρίωρο προαιρετικό «Ολοήμερο» από τις 13.00 ως τις 16.00 σε όσα Νηπιαγωγεία συγκεντρώνουν τον απαραίτητο αριθμό «εγγραφών με προϋποθέσεις». Επισημαίνουμε ότι η εκπαιδευτική κοινότητα αγωνίζεται για τις εγγραφές όλων παιδιών των οποίων οι γονείς επιθυμούν την εγγραφή τους στο Ολοήμερο και ζητάει την άμεση απόσυρση της εγκυκλίου που θέτει προϋποθέσεις.
Παραθέτουμε το σχέδιο Προγράμματος:
ΕΝΙΑΙΟΣ ΤΥΠΟΣ ΟΛΟΗΜΕΡΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ
ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΒΑΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
8.15-8.30 Προσέλευση (15΄ δεν υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος)
8.30-10.00 Δραστηριότητες
10.00-10.30 Διάλειμμα (30΄ δεν υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος)
10.30-12.00 Δραστηριότητες
12.00-12.20 Διάλειμμα (20΄ δεν υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος)
12.20-13.00 Δραστηριότητες
13.00 Λήξη
Στο νέο πρόγραμμα δε γνωρίζουμε αν θα υπάρχει χρόνος αποχώρησης 15 λεπτών πριν ή μετά τις 13.00 (τα παιδιά του Νηπιαγωγείου δεν μπορούν να αποχωρούν σε χρονικό διάστημα 5 περίπου λεπτών όπως συμβαίνει στο Δημοτικό σχολείο). Επισημαίνουμε ότι ούτε ο χρόνος αποχώρησης των παιδιών υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος.
Το τρικ με την πρωινή ζώνη. Η έναρξη του προγράμματος είναι στις 8.30. Αυτή η ώρα όμως δεν διευκολύνει τους γονείς γιατί θα είναι αναγκασμένοι -ειδικά αυτοί που πάνε τα παιδιά τους στο Δημοτικό σχολείο το οποίο έχει έναρξη στις 8.00 - να περιμένουν 30 και επιπλέον λεπτά έξω από την κλειστή πόρτα του Νηπιαγωγείου.
Το Υπουργείο βρήκε τη λύση! Είτε 15 λεπτά προσέλευση παιδιών οπότε το Νηπιαγωγείο θα ανοίγει στις 8.15 είτε από τις 7.45 πρωινή ζώνη! Η προσέλευση των παιδιών δεν υπολογίζεται στο διδακτικό χρόνο των Νηπιαγωγών και είναι όπως και η πρωινή ζώνη επιβεβλημένη άμισθη εργασία!
Για να υπάρχει η δυνατότητα το διδακτικό ωράριο να είναι ως τις 13.00 και να μη χρειαστεί να δίνει υπερωρίες στους Νηπιαγωγούς -όταν θα υπογραφεί αν υπογραφεί η σχετική Υπουργική απόφαση για το ωράριο – το Υπουργείο επινοεί άλλη λύση που και αυτή είναι άμισθη εργασία! Προσθέτει και άλλο διάλειμμα 20 λεπτών! Επισημαίνουμε ότι ο χρόνος των διαλειμμάτων δεν υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος, παρά το γεγονός ότι οι Νηπιαγωγοί έχουν καθημερινή υποχρεωτική εφημερία και υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για την ασφάλεια των παιδιών, επειδή ο αύλειος χώρος πάρα πολλών Νηπιαγωγείων δεν είναι κατάλληλος.
Αυτό το πρόγραμμα βασισμένο στη δημιουργική ασάφεια αλλά με μνημονιακή σαφήνεια ουσιαστικά αυξάνει το διδακτικό ωράριο των Νηπιαγωγών και τους υποχρεώνει να εργάζονται επιπλέον χωρίς να πληρώνονται!
Με αυτόν τον τρόπο θα λειτουργεί το βασικό πρόγραμμα σε όλα τα Νηπιαγωγεία της χώρας για 4 ώρες και 45 λεπτά (ή 5 ώρες αν η αποχώρηση των παιδιών γίνεται από 13.00-13.15). Παράλληλα αυξάνεται -με τρικ - και το διδακτικό ωράριο των Νηπιαγωγών, στο οποίο περιλαμβάνεται και ο επιπλέον χρόνος ενός 20λεπτου διαλείμματος, ο οποίος δεν υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος. Έτσι θα επιτευχθεί και ο στόχος που αναφέρεται στην έκθεση του ΟΟΣΑ (σελ. 32): «…η Ελλάδα θα χρειαστεί να αυξήσει τις διδακτικές υποχρεώσεις των εκπαιδευτικών κατά περίπου 4-5 ώρες την εβδομάδα, προκειμένου να φτάσει το μέσο όρο του ΟΟΣΑ».
ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
13.00 Έναρξη
13.00-13.40 Γεύμα
13.40-13.50 Διάλειμμα (10΄ δεν υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος)
13.50-14.30 Χαλάρωση-Ύπνος
14.30-14.45 Διάλειμμα (15΄δεν υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος)
14.45-15.25 Δραστηριότητες
15.25-15.35 Διάλειμμα (10΄ δεν υπολογίζεται ως διδακτικός χρόνος)
15.35-16.00 Δραστηριότητες
16.00 Αποχώρηση (δεν γνωρίζουμε αν τα 15’ που είναι απαραίτητα για την αποχώρηση των παιδιών θα είναι πριν ή μετά τις 16.00).
Το πρόγραμμα αυτό έχει πολλά στοιχεία από το ΠΟΝ1 (προαιρετικό Ολοήμερο Νηπιαγωγείο της Κύπρου), αλλά και από το πρόγραμμα του ενιαίου τύπου Ολοήμερου Δημοτικού σχολείου της Ελλάδας. Το πρόγραμμα του ΠΟΝ εφαρμόζεται σε 49 Νηπιαγωγεία της Κύπρου. Το ΠΟΝ δεν λειτουργούσε μέχρι πρόσφατα όλες τις ημέρες της εβδομάδας! Από το το σχολικό έτος 2005-2006 μέχρι το 2014-2015 λειτουργούσε μόνο για τέσσερις ημέρες την εβδομάδα(Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή)!
Το ΠΟΝ περιλαμβάνει μόνο ένα διάλειμμα 15 λεπτών και σε σωστό από παιδαγωγική και βιολογική άποψη χρόνο, σύμφωνα και με τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά των παιδιών αυτής της ηλικίας (15.05-15.20). Το νέο ελληνικό πρόγραμμα έχει 3 διαλείμματα συνολικού χρόνου 35 λεπτών, που παρουσιάζουν αυξημένους κινδύνους για τα παιδιά αυτής της ηλικίας, αφού το ένα είναι μετά το φαγητό και το άλλο μετά τη χαλάρωση-ύπνο. Εκτός αυτού τα διαλείμματα 10 λεπτών δεν είναι λειτουργικά για τα παιδιά αυτής της ηλικίας. Τα παιδιά του Νηπιαγωγείου για πρακτικούς λόγους πρέπει να έχουν διαλείμματα 20 λεπτών τουλάχιστον.
Ένα άλλο πολύ σημαντικό σημείο που πραγματικά μπορεί να διαλύσει το Ολοήμερο τμήμα του Νηπιαγωγείου είναι το γεγονός ότι αυτά τα διαλείμματα είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν ως πύλες εξόδου-αποχώρησης των παιδιών και κατάργησης και των δύο ζωνών δραστηριοτήτων!
Στην Κύπρο το διάλειμμα έχει και τέτοια μορφή και αναφέρεται σχετικά: «Σε περίπτωση που παραμένουν κάτω από 10 μαθητές στη ζώνη 15.20-16.00, θα πρέπει να γίνεται συνεννόηση με τον Οικείο Επιθεωρητή για έγκριση της ομάδας». Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να καταργηθεί η ζώνη και η λήξη του προγράμματος να είναι στις 15.20!
Στο πρόγραμμα του νέου ενιαίου τύπου Ολοήμερου Νηπιαγωγείου είναι δυνατό να υπάρχουν τρεις ενδιάμεσες αποχωρήσεις παιδιών! Το Νηπιαγωγείο θα γίνει κέντρο διερχομένων και ουσιαστικά δεν μπορεί να γίνει εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Οι ενδιάμεσες αποχωρήσεις των παιδιών είναι αντιπαιδαγωγικές και δυσλειτουργικές. Οι ενδιάμεσες αποχωρήσεις για μεγάλες ομάδες παιδιών έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία προβλημάτων στην ομαλή εξέλιξη του προγράμματος. Σημαντικότερο, όμως, είναι ο κίνδυνος για τη σωματική ακεραιότητα των παιδιών, λόγω των αλλεπάλληλων αποχωρήσεων, κατά τη διάρκεια των οποίων, η επίβλεψη και εποπτεία των παιδιών είναι ελλιπής, γιατί σε πολλές περιπτώσεις η έξοδος των Νηπιαγωγείων βρίσκεται σε απόσταση από την αίθουσα διδασκαλίας. Είναι ανεπίτρεπτο ο/η Νηπιαγωγός του απογευματινού προγράμματος του Ολοήμερου, που θα είναι μόνος/η του/της (γεγονός εξαιρετικά επικίνδυνο, το οποίο επανειλημμένα έχουμε επισημάνει), να επιφορτίζεται με την ευθύνη για την ασφάλεια των παιδιών κατά την διάρκεια των ενδιάμεσων αποχωρήσεων, αφήνοντας με τον τρόπο αυτό αφύλακτα τα υπόλοιπα παιδιά.
Επισημαίνουμε ότι το κτιριακό πρόβλημα των Νηπιαγωγείων είναι οξύτατο, οι συνθήκες ασφάλειας σε πάρα πολλές περιπτώσεις οριακές, οι προσβάσεις στο χώρο πολύ δύσκολες και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο να γίνονται συνεχείς ενδιάμεσες αποχωρήσεις.
Το πιο πιθανό είναι το Υπουργείο να προχωρήσει άμεσα –μέσα στο καλοκαίρι - σε εφαρμογή του νέου προγράμματος σε όλα τα Ολοήμερα τμήματα των Νηπιαγωγείων της Ελλάδας (3.546 για το 2015-16) και μάλιστα χωρίς να προηγηθεί η απαραίτητη πιλοτική φάση!
Η στόχευση του Υπουργείου είναι προφανής: η εξοικονόμηση δαπανών μέσω της αποδυνάμωσης –κατάργησης του Ολοήμερου. Αυτό θα το επιτύχει με:
· τη σταδιακή συρρίκνωσή του θέτοντας αυστηρές προϋποθέσεις για τη λειτουργία του
- Αυξάνοντας τον ελάχιστο αριθμό παιδιών για τη λειτουργία τμήματος στο διπλάσιο -14 παιδιά ανά τμήμα στα περισσότερα Νηπιαγωγεία της χώρας. Συνεπώς, το νέο σχολικό έτος θα καταργηθούν πολλά Ολοήμερα τμήματα (το 2015-16 τα Ολοήμερα τμήματα είναι 3.546 και έχουν 55.318 παιδιά που αποτελούν το 40% των παιδιών που φοιτούν στα Νηπιαγωγεία της επικράτειας).
- Μειώνοντας σε εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό τις εγγραφές παιδιών, αφού θέτει προϋποθέσεις εγγραφής, όπως αυτές για την εγγραφή μόνο των παιδιών που ανήκουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες, με προτεραιότητα την κατηγορία των παιδιών με εργαζόμενους γονείς. Παράλληλα αυξάνεται το ποσοστό της σχολικής διαρροής προς την ιδιωτική εκπαίδευση και τους Παιδικούς σταθμούς (στην περίπτωση των νηπίων β΄ηλικίας-προνηπίων).
-
την πλήρη αποδυνάμωσή του με τη διάσπαση του ενιαίου και συνεχούς προγράμματος που έχει τώρα, τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου απογευματινού τμήματος με εξαιρετικά υποβαθμισμένο εκπαιδευτικό έργο, χωρίς κουλτούρα Ολοήμερου και τη μετατροπή του σε πρόγραμμα φύλαξης το οποίο θα λειτουργεί για όσο διάστημα έχει τον απαραίτητο αριθμό παιδιών! Πρόκειται για το Ολοήμερο του μήνα, αφού όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο για τον προγραμματισμό, ακόμα και κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους -με πολύ συνοπτική διαδικασία- θα μπορεί να καταργηθεί ένα τμήμα, όταν ο αριθμός των παιδιών που φοιτούν μειωθεί κάτω από τον απαιτούμενο ελάχιστο αριθμό για τη λειτουργία του!
Υπενθυμίζουμε ότι ο θεσμός του Ολοήμερου Νηπιαγωγείου εντάχθηκε στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα με το νόμο 2525/1997 (ΦΕΚ 188/1997, τ.Α΄), με σκοπό να ανταποκριθεί στις σύγχρονες εκπαιδευτικές και κοινωνικές ανάγκες, να λειτουργήσει αντισταθμιστικά και να συμβάλλει στην άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Αλλά ο νέος τύπος του ‘’Ολοήμερου’’ Νηπιαγωγείου είναι μια μορφή κοινωνικού αποκλεισμού!
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ
· ΔΙΧΡΟΝΗ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΔΩΡΕΑΝ. ΑΜΕΣΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ (ΚΤΙΡΙΑ-ΔΙΟΡΙΣΜΟΙ)
· ΚΑΝΕΝΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΙΔΙΩΤΕΣ
· ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 35 ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΙΚΟΤΗΤΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΩΝ
· ΟΧΙ ΣΤΗ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΕΝΙΑΙΟΥ ΤΥΠΟΥ ΟΛΟΗΜΕΡΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ
· ΑΜΕΣΗ ΕΚΔΟΣΗ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4115/13 ΓΙΑ ΤΟ ΩΡΑΡΙΟ ΤΩΝ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ
1 ΠΟΝ - ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
13:05-13:45 - 40 λεπτά σίτιση
13:45-14:25 - 40 λεπτά ύπνο (για όσα παιδιά το ζητούν), ξεκούραση ή σιωπηρές δραστηριότητες
14:25-15:05 - 40 λεπτά δημιουργικές, παιγνιώδεις δραστηριότητες, γλωσσικές, μαθηματικές
δραστηριότητες, εξοικείωση με την τεχνολογία, και ψυχαγωγία (θεατρική και
μουσική αγωγή, κίνηση, χορό και εικαστική έκφραση)
15:05-15:20- 15 λεπτά διάλειμμα
15:20-16:00- 40 λεπτά ήσυχες δραστηριότητες για καλλιέργεια δεξιοτήτων ή ομαδικά παιχνίδια